Việc làm thời vụ là gì? Sinh viên cần lưu ý điều gì?

Việc làm thời vụ là gì?

Việc làm thời vụ là một hình thức làm việc có thời gian làm việc được giới hạn trong một khoảng thời gian nhất định, có tính chất tạm thời hoặc ngắn hạn. Việc làm thời vụ thường kéo dài vài tháng, hoặc trong khoảng thời gian lễ, tết. Công việc thời vụ thường áp dụng cho những công việc mà nhân viên chỉ cần làm trong khoảng thời gian cụ thể, không phải làm việc toàn thời gian hay làm việc ổn định suốt cả năm.

Mục đích: Mục đích của công việc làm thời vụ là giúp doanh nghiệp giải quyết công việc trong một thời gian ngắn, đáp ứng nhu cầu tăng đột biến của khách hàng trong những dịp đặc biệt như: hè, lễ, tết,..., hoặc thay thế vị trí của những người làm full-time trong khoảng thời gian ngắn. Công việc thời vụ thường không yêu cầu kinh nghiệm hoặc bằng cấp cao nên trong một khoảng thời gian ngắn có thể dễ dàng tuyển được nhân sự với số lượng lớn.

Lý do công việc thời vụ được quan tâm: Công việc thời vụ thường mang lại sự linh hoạt cho cả nhân viên và nhà tuyển dụng. Nhân viên có thể thích ứng với các lịch trình làm việc linh hoạt và nhà tuyển dụng có thể điều chỉnh nguồn nhân lực theo nhu cầu cụ thể. Mặc dù mức lương của công việc thời vụ thường thấp hơn so với việc làm full-time, nhưng lại được hưởng mức lương hấp dẫn hơn khi làm vào thời gian nghỉ lễ/tết. Tuy vậy thường sẽ không có các chế độ phúc lợi như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế,...

Những công việc thời vụ thường thấy: Công việc thời vụ có thể bao gồm nhiều ngành nghề và lĩnh vực, từ bán hàng, dịch vụ khách hàng đến công việc chuyên môn như lập trình, thiết kế, hay tư vấn. Việc làm thời vụ thường phù hợp với sinh viên, người lao động có thời gian rảnh rỗi, hoặc những người muốn làm thêm để kiếm thêm thu nhập, người muốn tìm việc làm tạm thời,... Ngoài ra, việc làm thời vụ có thể mang lại nhiều lợi ích cho sinh viên như tích lũy kinh nghiệm, linh hoạt trong lịch trình làm việc, và thu nhập bổ sung.

Để đi vào chi tiết hơn cho mỗi ý mà chúng tôi đã nêu trên, hãy cùng StudentJob tiếp tục phân tích về các yếu tố khiến công việc thời vụ là một trong các loại hình việc làm được yêu thích của sinh viên nhé.

Khi nào doanh nghiệp cần nhân viên thời vụ?

Trong các ngành như bán lẻ, du lịch, và dịch vụ ẩm thực,.. nhu cầu của khách hàng tăng mạnh nhất khi đến mùa cao điểm, mùa mua sắm hay các sự kiện đặc biệt như các dịp lễ. Chính vì vậy, đây là lúc các doanh nghiệp cần số lượng lớn nhân viên để đáp ứng nhu cầu đó. Dưới đây là 3 thời điểm vàng mà các doanh nghiệp tại Việt Nam thường cần tuyển nhân viên thời vụ nhất. Bạn có thể tham khảo 3 thời điểm này để ứng tuyển vào công việc làm thời vụ nhé!

Tết Nguyên Đán

Trong dịp Tết Nguyên Đán, nhu cầu mua sắm, giải trí, du lịch, và tiêu dùng thường tăng cao đáng kể. Người dân cần phải chuẩn bị quà cáp, đồ dùng trang trí nhà cửa, và mua sắm thực phẩm cho các buổi tiệc. Vì vậy, điều này đã tạo ra áp lực lớn lên các ngành công nghiệp như bán lẻ, ẩm thực, và dịch vụ.

Tết Nguyên Đán thường kéo dài trong nhiều ngày và cũng là dịp nghỉ lễ lớn nhất trong năm ở Việt Nam. Do đó, nhiều nhân viên chính thức của doanh nghiệp sẽ được nghỉ phép, dẫn đến việc nhu cầu tuyển dụng thêm lao động thời vụ để duy trì hoạt động kinh doanh cũng tăng.

Trong thời gian này, các ngành công nghiệp như sản xuất, vận tải và hậu cần cũng cần tăng cường nhân lực để đáp ứng nhu cầu cao trong mùa cao điểm này.

Việc tuyển dụng việc làm thời vụ vào dịp tết cho phép doanh nghiệp duy trì sự linh hoạt trong quản lý nguồn nhân lực, giúp họ nhanh chóng điều chỉnh theo nhu cầu thực tế mà không phải cam kết lâu dài với một lực lượng lao động lớn. Ngoài ra, tuyển dụng nhân viên thời vụ có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm một khoản chi phí liên quan đến lương và các quyền lợi, đặc biệt khi nhu cầu lao động chỉ tăng trong một thời gian ngắn.

Lễ Giáng Sinh

Lễ Giáng Sinh tuy không phải là một ngày lễ có nguồn gốc từ Việt Nam, nhưng Việt Nam lại đón dịp Giáng Sinh theo một cách rất riêng. Doanh nghiệp thường cần nhân viên thời vụ trong dịp lễ Giáng Sinh vì nhiều lý do, đặc biệt là do sự tăng cường nhu cầu mua sắm và dịch vụ trong thời kỳ này.

Trong dịp lễ Giáng Sinh, người tiêu dùng thường có xu hướng mua sắm nhiều hơn để chuẩn bị quà tặng và trang trí cho các bữa tiệc. Các cửa hàng bán lẻ, trung tâm mua sắm và các doanh nghiệp trực tuyến thường phải đối mặt với lượng khách hàng tăng lên, do đó cần thêm nhân viên để phục vụ và hỗ trợ khách hàng.

Nhà hàng, khách sạn, các địa điểm giải trí, và ngành dịch vụ khác thường cần thêm nhân viên để phục vụ lượng khách tăng cao trong dịp lễ lớn này, đặc biệt vào buổi tối và cuối tuần. Do đó, doanh nghiệp cần thêm nhân viên để làm việc trong các khung giờ đó để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần thêm nhân viên thời vụ để xử lý công việc hậu cần, bao gồm quản lý hàng tồn kho, đóng gói quà tặng, và vận chuyển hàng hóa đến khách hàng.

Dịp hè

Mùa hè là thời điểm đánh dấu sự bùng nổ của ngành du lịch. Bởi đây là thời gian lý tưởng mà nhiều gia đình, sinh viên và du khách lựa chọn du lịch làm hoạt động giải trí chính. Do đó, ngành du lịch cũng như khách sạn, nhà hàng, công viên giải trí, và các điểm du lịch khác cần thêm nhân viên thời vụ để phục vụ lượng khách tăng đột biến.

Thêm vào đó, mùa hè cũng là thời gian của các lễ hội và sự kiện ngoài trời, từ âm nhạc đến thể thao, đều yêu cầu rất lớn về số lượng nhân viên để quản lý sự kiện, bán vé, dịch vụ an ninh, và hỗ trợ hậu cần.

Thông thường, vào mùa hè, sinh viên thường có kỳ nghỉ, và nhiều người trong số họ sẽ tìm các việc làm thời vụ mùa hè để kiếm thêm thu nhập và kinh nghiệm làm việc. Do đó, các doanh nghiệp sẽ tận dụng thời gian này để bổ sung nhân sự giúp đảm bảo chất lượng công việc. Chính vì vậy, dịp hè không chỉ mang lại cơ hội cho những người tìm việc thời vụ, mà còn giúp các doanh nghiệp linh hoạt điều chỉnh lực lượng lao động của mình để đáp ứng nhu cầu thị trường biến động. 

Những công việc thời vụ phổ biến cho sinh viên

Dựa vào những tin tuyển dụng thời vụ mỗi năm, StudentJob xin đưa ra những công việc thời vụ phổ biến nhất mà sinh viên có thể tiếp cận và làm việc trong dịp thời vụ như sau:

Nhân viên bán hàng thời vụ

Nhân viên bán hàng thời vụ là những người làm việc trong thời gian ngắn, thường là theo mùa vụ hoặc theo những dịp lễ, Tết. Doanh nghiệp thường thuê nhân viên thời vụ khi cần giải quyết các vấn đề cấp bách như: chậm tiến độ, đáp ứng một lượng hàng hóa lớn trong thời gian ngắn,... 

Công việc của nhân viên bán hàng sẽ bao gồm việc tư vấn và chăm sóc khách hàng, sắp xếp hàng hóa lên quầy trưng bày, quản lý kho hàng,...

Vị trí này thường không yêu cầu kinh nghiệm làm việc do đó, nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho sinh viên hoặc những người đang tìm kiếm cơ hội để phát triển kỹ năng trong lĩnh vực bán lẻ và dịch vụ khách hàng. Tuy nhiên, để có thể trở thành nhân viên bán hàng thời vụ, bạn cần phải có một số kỹ năng mềm như: khả năng giao tiếp tốt, kỹ năng xử lý tình huống nhanh nhẹn và khả năng làm việc dưới áp lực, đặc biệt trong những thời điểm bận rộn.

Thu nhập của Nhân viên bán hàng thời vụ. Về mức lương, thông thường ở vị trí nhân viên bán hàng thời vụ sẽ có mức lương 23.000 - 28.000 đồng/giờ. Tuy nhiên, mức lương đôi khi có thể tăng tùy thuộc vào hiệu suất bán hàng hoặc những dịp cao điểm khác.

>> Ứng tuyển nhân viên bán hàng thời vụ tại StudentJob

Nhân viên thu ngân thời vụ

Nhân viên thu ngân thời vụ là một bộ phận không thể thiếu trong lĩnh vực bán lẻ và dịch vụ khách hàng, đặc biệt là trong các cửa hàng, siêu thị, hoặc các sự kiện mùa vụ. Nhân viên thu ngân là người trực tiếp xử lý các vấn đề liên quan đến thanh toán sản phẩm như: nhận tiền/thẻ card/voucher,.. của khách hàng khi họ mua và sử dụng sản phẩm, dịch vụ tại cửa hàng.

Công việc chính của nhân viên thu ngân thời vụ sẽ bao gồm:

• Xử lý các giao dịch thanh toán.
• Kiểm kê hàng hóa và nhập liệu liên quan đến doanh số.
• Lập báo cáo thu chi hàng ngày.

Nhân viên thu ngân cần phải kiểm tra mỗi giao dịch một cách cẩn thận để đảm bảo số tiền được xử lý đúng và chính xác. Do đó, tính cẩn thận và độ chính xác cao là chìa khóa để trở thành một nhân viên thu ngân thời vụ. 

Mức lương của Nhân viên thu ngân thời vụ. Vị trí nhân viên thu ngân thời vụ sẽ có nhiều áp lực hơn các vị trí thời vụ khác, do đó mức lương cũng sẽ cao hơn một chút, dao động khoảng 25.000 - 30.000 đồng/giờ.

Nhân viên giao hàng thời vụ

Nhân viên giao hàng thời vụ đóng vai trò lớn trong việc đáp ứng nhu cầu vận chuyển và giao hàng linh hoạt, đặc biệt là trong những thời kỳ cao điểm như mùa lễ hội hay các sự kiện đặc biệt. Thông thường các đơn vị vận chuyển như: Grab, Be, Shopee,... sẽ quá tải mỗi khi đến các dịp đặc biệt, do đó họ cần phải tuyển một số lượng lớn nhân viên thời vụ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Nhiệm vụ của nhân viên giao hàng thời vụ bao gồm hoàn thành việc giao hàng theo đúng tiến trình được quy định, đảm bảo an toàn của hàng hóa, tránh thất lạc đồ của khách hàng và duy trì sự chuyên nghiệp trong giao tiếp với khách hàng. Vì tính chất công việc là di chuyển phương tiện ngoài đường, do đó nếu bạn có sức khỏe tốt là một điểm cộng lớn trong mắt nhà tuyển dụng đấy!

Mức lương của Nhân viên giao hàng thời vụ. Về mức lương, mức thu nhập cho công việc này dao động từ 18.000 - 25.000 đồng/đơn. Ngoài ra, bạn có thể sẽ được hưởng thêm hoa hồng từ số lượng đơn giao hàng thành công đấy!

>> Ứng tuyển việc làm giao hàng/kho vận trên StudentJob

Nhân viên dọn dẹp vệ sinh thời vụ

Trước kia, công việc này vẫn chưa được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xã hội gắn liền với sự bận rộn của công việc và cuộc sống, việc giữ cho ngôi nhà luôn sạch sẽ và gọn gàng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Do đó, công việc này dần trở nên phổ biến hơn.

Tùy thuộc vào môi trường làm việc như trong nhà hoặc ngoài trời thì công việc sẽ có phần khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung thì công việc của nhân viên dọn dẹp vệ sinh thời vụ sẽ bao gồm các nhiệm vụ khác nhau như lau chùi, quét dọn, làm sạch bụi bẩn, và xử lý rác thải,... Đối với những người làm công việc này, sự tỉ mỉ, cẩn thận và một thái độ làm việc chuyên nghiệp là cực kỳ quan trọng.

Mức lương của Nhân viên dọn dẹp vệ sinh thời vụ. Không giống như các công việc khác, ở vị trí nhân viên dọn dẹp vệ sinh thời vụ, mức lương sẽ được tính theo thời gian và diện tích cần dọn dẹp. Giá của dịch vụ dọn dẹp thông thường sẽ là 5.000 – 20.000 VND/m2. Người làm công việc này có thể được trả lương theo tháng hoặc nhận trực tiếp theo ngày tùy theo quy định của công ty.

Nhân viên chạy bàn thời vụ

Nhân viên phục vụ thời vụ là những người làm việc trong ngành dịch vụ, như nhà hàng, quán cà phê, sự kiện, hoặc khách sạn, nhưng chỉ trong một khoảng thời gian cố định hoặc theo mùa. 

Do nhu cầu ăn uống của mọi người hiện nay ngày càng tăng cao nên công việc nhân viên phục vụ ngày càng trở nên phổ biến. Không chỉ với những quán ăn nổi tiếng mà những quán ăn bình dân cũng cần số lượng lớn nhân viên phục vụ, đặc biệt trong những dịp quan trọng như các ngày lễ, Tết. 

Công việc chính của họ là cung cấp các món ăn, đồ uống theo yêu cầu của khách hàng, sau đó dọn dẹp vệ sinh sạch sẽ để phục vụ những khách hàng tiếp theo. Có những thời điểm như: giờ ăn sáng, ăn trưa, ăn tối sẽ là lúc mà khách hàng đông nhất, do đó nhân viên phục vụ sẽ phải rất tập trung để không bị nhầm lẫn giữa bàn này với bàn khác.

Mức lương của Nhân viên chạy bàn thời vụ. Mức lương trung bình cho nhân viên phục vụ dao động trong khoảng từ 24.000 - 30.000 đồng/giờ. Nếu bạn đang tìm kiếm cho mình công việc trong ngành dịch vụ thì có thể tham khảo vị trí nhân viên phục vụ này nhé!

>> Ứng tuyển nhân viên chạy bàn, nhà hàng tại StudentJob

Sinh viên nên lưu ý điều gì khi đi làm thời vụ?

Nếu bạn là sinh viên, việc quyết định tham gia làm một công việc thời vụ có thể là một bước quan trọng trong việc xây dựng kỹ năng nghề nghiệp và tích lũy kinh nghiệm làm việc thực tế. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu bất kỳ một số công việc thời vụ nào, bạn cũng cần lưu ý một số điều dưới đây để đảm bảo quyền lợi của bản thân và được trải nghiệm những điều tích cực nhất mà công việc thời vụ mang lại:  

Thời gian làm thời vụ

Bởi vì tính chất của việc làm thời vụ là ngắn ngày nên đối với sinh viên, điều này có thể là cơ hội để tích lũy kinh nghiệm trong thời gian ngắn mà không ảnh hưởng nhiều đến việc học. Tuy nhiên, công việc thời vụ ngắn ngày thường không cung cấp cơ hội phát triển nghề nghiệp mạnh mẽ như các công việc mang tính chất dài hạn. Do đó, để xây dựng những mối quan hệ lâu dài trong ngành hoặc được đào tạo kiến thức chuyên sâu cho sự nghiệp tương lai thì khá khó.

Một điều đáng lưu ý khác đó là thời gian làm việc của việc làm thời vụ. Thời gian làm việc chủ yếu là 8 tiếng/ngày tương đương với công việc full time và ít có sự linh hoạt hơn so với những công việc part time. Trong khi các công việc part-time có thể cung cấp sự linh hoạt về ca làm việc như ca 4 tiếng, ca 6 tiếng, ca 8 tiếng,... thì công việc thời vụ thường yêu cầu mức độ cam kết cao hơn với giờ làm việc cố định.

Chính vì vậy, thời gian làm việc cố định 8 tiếng một ngày có thể gây khó khăn trong việc sắp xếp lịch trình học tập của sinh viên. Điều này đặc biệt trở nên phức tạp hơn khi sinh viên phải tham gia các lớp học trên trường.

Mức lương của các công việc thời vụ

Sinh viên nên chủ động tìm hiểu về mức lương cơ bản và những yếu tố có thể ảnh hưởng đến nó, để đảm bảo quyền lợi của mình. Theo Thông tư 05/2015/NĐ-CP, tại Khoản 2 Điều 97 của Bộ luật Lao động, người lao động làm việc vào ban đêm sẽ được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.

Bởi việc làm thêm vào ban đêm có thể làm giảm thời gian dành cho việc nghỉ ngơi và hoạt động giải trí dẫn tới ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Do đó, khi công việc thời vụ của bạn có thời gian làm việc vào ban đêm, đừng ngần ngại, hãy nói chuyện rõ ràng với người quản lý về mức lương theo quy định này. Bởi những gì bạn bỏ ra cần phải được trả lương xứng đáng.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng làm trong giờ hành chính vào mùa hè bạn có thể chỉ nhận được mức lương bình thường.

Quyền và nghĩa vụ của công việc thời vụ

Công việc thời vụ thường mang đến ít quyền lợi hơn so với các công việc lâu dài khác. Điều này có thể bao gồm quyền lợi về nghỉ phép và các chính sách phúc lợi khác như: 

• Không được hưởng các quyền lợi dài hạn như an sinh xã hội và hưu trí.
• Không có quyền nghỉ phép dài hạn và ít có quyền lợi khi nghỉ lễ.
• Ít được cung cấp cơ hội thăng tiến và đào tạo chuyên sâu.
• Ít quyền lợi về việc điều chỉnh lịch làm việc, đặc biệt là trong những công việc có đặc tính cố định thời gian.

Ngoài ra, vì đây chỉ là công việc ngắn hạn nên việc nghỉ giữa chừng vì có thể sẽ không được trả lương. Do đó, sinh viên cần đọc kỹ hợp đồng làm việc, hiểu rõ về các điều khoản và điều kiện, và thảo luận với nhà tuyển dụng để tránh những hiểu lầm sau này.

Mặc dù có những hạn chế nhất định nhưng công việc thời vụ cũng mang lại nhiều cơ hội học hỏi và phát triển cho sinh viên. Sinh viên có thể học được cách làm việc hiệu quả trong môi trường kinh doanh, phát triển kỹ năng quản lý thời gian, và tạo dựng mạng lưới quan hệ nghề nghiệp. Điều quan trọng là duy trì tinh thần tích cực, sẵn sàng học hỏi, và xem công việc thời vụ như một bước tiến quan trọng trong sự phát triển sự nghiệp của mình.

Những doanh nghiệp tuyển nhân viên thời vụ

Lý do chính cho việc tuyển nhân viên thời vụ của các doanh nghiệp là để đáp ứng nhu cầu tăng cao từ phía khách hàng trong các dịp lễ lớn như Tết Nguyên Đán,... đồng thời cũng là để duy trì và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Thông thường, những doanh nghiệp tuyển nhân viên thời vụ trong dịp Tết của ngành bán hàng/dịch vụ sẽ là:

• Những cửa hàng, chuỗi siêu thị bán lẻ: Big C, Lotte Mart, Co.op, WinMart,...
• Những cửa hàng, chuỗi nhà hàng ăn nhanh: KFC, Lotteria, MCDonald, Jollibee,...
• Những rạp chiếu phim: CGV Cinemas, Beta Cinemas, Lotte Cinema,...

Ngoài ra, một số doanh nghiệp còn có thể mở rộng hoạt động kinh doanh và tận dụng cơ hội thị trường tích cực trong dịp này nhưng lại không đăng tuyển dụng rộng rãi, có thể kể đến những doanh nghiệp cần những việc làm thời vụ tết như nấu mâm lễ tết, doanh nghiệp gia công đồ lễ tết,...

Kết luận

Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng đa dạng và thay đổi nhanh chóng, việc làm thời vụ không chỉ giúp cá nhân linh hoạt trong sự nghiệp mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn nhân lực và chi phí. StudentJob hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu thêm về các công việc làm thời vụ. Nếu bạn có