Kỹ năng thuyết trình là gì? Cách tốt nhất để rèn luyện
Phát triển bản thân
Mục lục
Kỹ năng thuyết trình là gì?
Thuyết trình là việc bạn sử dụng ngôn ngữ và các công cụ hỗ trợ khác để truyền đạt thông tin. Mục tiêu của cách giao tiếp này là giúp thuyết phục người nghe, hoặc giúp họ hiểu vấn đề mà bạn đang gặp phải. Để có thể thuyết trình hiệu quả, người thuyết trình cần phải thực hiện các bước chuẩn bị quan trọng. Kỹ năng thuyết trình có thể thành công hoặc không thể nhận ra thông qua sự chuẩn bị này.
Những phương tiện hỗ trợ thuyết trình hiệu quả không còn quá xa lạ với chúng ta. Ngoài bảng biểu, văn bản giấy, bạn có thể sử dụng slide, video, hình ảnh để bài viết nói về sự ra đời của mình sinh động và trực quan hơn.
Các yếu tố cần có để một bài thuyết trình hiệu quả
Một bài thuyết trình được coi là hiệu quả bao gồm các yếu tố cơ bản sau:
- Người thuyết trình phải luôn luôn có phong thái tự tin, tự nhiên và thoải mái
- Mở đầu và kết thúc bài thuyết trình tạo ấn tượng cũng như thu hút sự chú ý của người nghe
- Cấu hình trình bày khoa học, mạch lạc, không lan man
- Giọng nói dễ nghe, lưu loát và rõ ràng và truyền cảm cho người nghe
- Có sự tương tác với người nghe
- Tích cực trả lời câu hỏi của khán giả
- Cung cấp thông tin hữu ích
- Thời gian lý thuyết hợp lý
Không phải ai sinh ra cũng có được kỹ năng thuyết trình. Nhưng cũng có rất nhiều cách để có thể thực hành nó. Bạn không cần phải là một nhà hoạt động xã hội, một người giao tiếp giỏi hoặc có năng lực để thuyết trình hiệu quả. Thực hiện theo các mẹo sau để thoát khỏi nỗi sợ trình bày
Những bí quyết có thể giúp bạn trau dồi kỹ năng thuyết trình hiệu quả
1. Xây dựng sự tự tin
Sự tự tin giúp bạn có được những gì bạn muốn. Những người thành công luôn nói rằng tin vào bản thân là chìa khóa. Tuy nhiên, để có thể xây dựng sự tự tin vào bản thân cũng là một thách thức vô cùng lớn và đôi khi cần phải luyện tập.
“Tự tin còn là một loại siêu năng lực. Một khi bạn tin vào chính mình, điều kỳ diệu sẽ xảy ra.”
Để xây dựng sự tự tin, trước tiên hãy thay đổi suy nghĩ của bạn. Đừng nghĩ rằng kỹ năng thuyết trình kém sẽ khiến bạn không thể thuyết trình hiệu quả. Khi bạn đứng lên và đưa ra quan điểm của mình, bạn đang sử dụng kỹ năng đó một cách hiệu quả.
Không ai có thể đánh giá bạn ngoài chính bạn. Vì vậy hãy tin rằng mình có thể làm được và hãy tự tin với tất cả những gì mình đã chuẩn bị. Tất cả những gì bạn cần làm là mỉm cười và để khán giả nghe thấy điều bạn muốn nói.
2. Hiểu đam mê là bước quan trọng để rèn luyện kỹ năng thuyết trình
Nếu như đang đám đông ngồi phía dưới đó là nỗi ám ảnh lớn nhất của bạn, hãy làm cho họ trở nên quen thuộc để giảm bớt cảm giác xa lạ và bị chinh phục.
Điều này không có nghĩa là bạn phải gặp gỡ và làm quen với từng người một. Ý chính ở đây là làm quen với họ trước khi thuyết trình để làm quen với họ. Bạn cần biết ai sẽ lắng nghe những gì bạn nói đúng hay sai? Vì vậy, hãy tìm hiểu xem họ là ai, họ muốn nghe gì và đặt vấn đề họ cần giải quyết (nếu có).
Cho đến ngày thuyết trình mặc dù bạn sẽ không thể gặp được khán giả của mình, nhưng việc làm quen với họ trước sẽ giúp bạn cảm thấy quen thuộc và dễ tương tác hơn.
>>> Bạn có thể tham khảo: Giảng viên là gì? Những việc làm của giảng viên phổ biến hiện nay
3. Chuẩn bị kỹ lưỡng tài liệu và nội dung trình bày thực tế
Trước khi muốn người khác hiểu mình phải hiểu mình nói gì. Vì vậy, làm nghiên cứu của bạn và tìm ra những gì bạn quan tâm. Khi đó, khán giả sẽ nhận thấy rằng sự nhiệt tình của bạn khi trình bày truy vấn nội dung của bạn không phải là mới.
Hãy tự hỏi bản thân bạn muốn đạt được điều gì sau buổi thuyết trình và nó sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho khán giả. Sau đó nghiên cứu các tài liệu liên quan và chuẩn bị thêm các yếu tố từ hình ảnh đến âm thanh nếu cần thiết.
4. Nói một cách tự nhiên và không đọc từ kịch bản
Những sai lầm phổ biến nhất khi bạn thuyết trình đó là nhìn vào giấy và đọc toàn bộ văn bản.
Thông thường chúng tôi chuẩn bị nội dung của bài thuyết trình và ghi nhớ nó trong khi thực hành. Phương pháp này có vẻ hiệu quả nhưng lại rất dễ khiến chúng ta rơi vào trạng thái học trò, bị động nếu đánh mất một ý nào đó.
Viết trước nội dung của bạn là điều cần thiết, nhưng hãy ghi lại những ý chính trên một tờ giấy và thực hành nói về chúng. Một khi bạn thực sự hiểu những gì bạn cần nói và trình tự của nó trong bài thuyết trình của bạn, bạn sẽ dễ nhớ hơn.
Thay vì cầm một kịch bản hoàn chỉnh, bạn chỉ cần mang theo một tờ giấy ghi chú. Không nhất thiết phải nói chính xác từng từ như trong kịch bản, hãy nói như thể bạn đang chia sẻ điều gì đó rất thú vị.
5. Phải luyện tập thật nhiều trước khi thuyết trình
Như đã nói ở trên, không phải ai sinh ra cũng có tài ăn nói. Bạn chắc chắn có thể trau dồi kỹ năng thuyết trình của mình bằng cách thực hành nó thường xuyên. Bạn có biết rằng không một chương trình truyền hình nào có thể được phát sóng trực tiếp trong hai giờ mà họ không có bất kỳ sai sót nào từ MC không? Đó là do họ đã luyện tập rất nhiều trước buổi thuyết trình của họ?
Nếu bạn muốn màn trình diễn của mình suôn sẻ, hãy cố gắng nói thật nhiều. Điều này không chỉ giúp bạn nhớ những gì cần nói mà còn giúp bạn phát hiện ra những lỗi sai của mình.
>>> Bạn có thể tham khảo: Tìm hiểu về C-level trong doanh nghiệp, bạn đã biết chưa?
6. Một chút hài hước một câu chuyện thú vị sẽ làm cho bài thuyết trình thú vị hơn
Nói đúng những gì cần nói cộng với sự hài hước thông minh sẽ là điểm cộng lớn cho bài thuyết trình của bạn. Nếu có thể, hãy thêm một câu chuyện liên quan đến nội dung bạn nói để tăng thêm phần sinh động. Theo Harvard Business Review, mọi người thường bị hấp dẫn và dễ liên tưởng hơn bởi những câu chuyện. Và nếu bạn khơi dậy sự tò mò của khán giả thông qua câu chuyện của mình, họ sẽ muốn nghe bạn kể tiếp.
7. Sử dụng ngôn ngữ cơ thể
Ngôn ngữ cơ thể là một cách cực kỳ hiệu quả để hỗ trợ lời nói. Nhưng điều đó không phải ai cũng làm được. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tự luyện tập trước gương để biết cách di chuyển sao cho phù hợp khi nói. Ví dụ, đứng tốt hơn ngồi nên di chuyển xung quanh một chút tránh tới lui có vẻ bị kẹt… hoặc quay lại người nghe. Đặc biệt, nên giao tiếp bằng mắt với khán giả để thể hiện sự tự tin khi thuyết trình.
8. Mở đầu và kết thúc ấn tượng
Việc mở đầu ấn tượng cũng có nghĩa là bạn đã thắng 50%. Có nhiều cách để bắt đầu một bài thuyết trình ấn tượng như: mở màn bằng một câu chuyện hay số liệu thống kê ấn tượng và chủ đề hấp dẫn… Cùng với đó là giọng điệu cuốn hút.
Điều kiện bắt buộc sau mỗi bài thuyết trình là tóm tắt các ý chính để người nghe hiểu được toàn bộ nội dung. Để sinh động hơn, bạn có thể tạo các câu đố, mini game để mọi người cùng ôn lại nội dung.
>>> Bạn có thể tham khảo: Leadership là gì? Những kỹ năng cần có của một người lãnh đạo giỏi
9. Lắng nghe những ý kiến đóng góp và cải thiện
Đừng bao giờ nói cùng một giọng điệu và nhịp điệu trong suốt một bài thuyết trình hay. Đừng chỉ tập trung vào những gì bạn đang nói mà hãy chú ý đến thái độ và phản ứng của người nghe. Điều này sẽ khiến người nghe buồn ngủ và không thể theo dõi nội dung sau đó. Nên ngắt giọng, lên xuống giọng linh hoạt, phù hợp.
Hãy chú ý đến cảm xúc của họ, xem liệu họ có bối rối trước những gì bạn đang nói hay có vẻ như đang băn khoăn. Nếu có, hãy ngay lập tức làm rõ và khắc phục mọi yếu tố ảnh hưởng như giọng nói hoặc ngôn ngữ. Ngoài ra, hãy thu hút sự chú ý của khán giả bằng cách đặt những câu hỏi dẫn dắt đơn giản. Sự tò mò sẽ kích thích suy nghĩ của mọi người, giúp họ tập trung hơn vào bài thuyết trình của bạn.
10. Luyện tập nhiều để nâng cao kỹ năng thuyết trình
Đây giống như một bước kinh điển trong mọi bài viết về cách học một thứ gì đó. Tuy nhiên, không ai là hoàn hảo, và bạn cũng vậy. Bạn cũng không cần phải hoàn hảo ở tất cả mọi khía cạnh trong bài thuyết trình của mình. Và đừng lo lắng nếu bạn mắc phải bất kỳ sai lầm nào. Điều quan trọng là bạn phải nhận ra những sai lầm và tìm cách sửa sai.
Một cách hiệu quả để rèn luyện kỹ năng thuyết trình là xem các bài thuyết trình mẫu và bắt chước theo. Bạn không cần phải sao chép một cách máy móc toàn bộ cử chỉ, phong cách hay giọng điệu của ai đó. Học hỏi từ những người đi trước cùng với sự kết hợp với của riêng bạn để tạo ra phong cách trình bày của riêng bạn. Ted Talks là một nguồn tài nguyên miễn phí với vô số video truyền cảm hứng mà bạn có thể học hỏi.
Những điều cần tránh để không làm hỏng bài thuyết trình của bạn
- Trang phục của bạn không vừa vặn hoặc quá chật
- Nhìn vào giấy và đọc thay vì sử dụng các bản phác thảo
- Không tương tác với người nghe
- Nói lan man, không trọng tâm, không nhấn mạnh
- Nó bắt đầu và kết thúc một cách chán nản
- Có cử chỉ xấu khi nói
- Không chú ý đến người nghe
Cách áp dụng kỹ năng thuyết trình trong phỏng vấn dự án
Phỏng vấn thông qua thuyết trình đang là xu hướng tìm kiếm nhân tài được nhiều doanh nghiệp lớn nhỏ sử dụng.
Có thể nói, quá trình phỏng vấn là một bài kiểm tra toàn diện về một ứng viên tiềm năng. Khi đó, bạn có cơ hội thể hiện kỹ năng lập kế hoạch, khả năng thuyết phục, cách diễn đạt và sự tự tin cũng như năng lực và tư duy nghề nghiệp của mình. Để thể hiện tốt, kỹ năng thuyết trình của bạn đóng vai trò rất quan trọng. Thực hiện theo bên dưới để cải thiện bài thuyết trình phỏng vấn của bạn.
Hiểu được các yêu cầu từ doanh nghiệp
Điều lưu ý đầu tiên trong phần trình bày này là bạn phải hiểu rõ chủ đề mà doanh nghiệp đưa ra. Nếu bạn chưa được cung cấp những thông tin cần thiết hoặc chưa hiểu rõ một yêu cầu nào đó, thì bạn cũng đừng ngần ngại kiểm tra lại với nhân viên tuyển dụng. Nắm được những thông tin này sẽ giúp bạn chuẩn bị cho bài thuyết trình tốt nhất, đảm bảo bạn bám sát chủ đề cũng như thực tế trong thời gian cho phép.
>>> Bạn có thể tham khảo: Mentor là gì? Bí quyết để có thể trở thành một Mentor giỏi
Tìm hiểu về khả năng giả của bạn
Những hình nộm này vô cùng đặc biệt. Họ sẽ là người lắng nghe và đánh giá những thông tin bạn đưa ra cũng như tư duy trong công việc duy nhất mà bạn thể hiện được qua bài thuyết trình của mình.
Do đó, hãy tìm hiểu xem họ là ai, đến từ bộ phận nào và chuyên môn của họ là gì. Từ đó, bạn có thể cân nhắc đưa vào những nội dung đó và lập luận phù hợp nhất đểnhững giám khảo đó có thể dễ dàng đánh giá chuyên môn của bạn.
Bên cạnh đó, mỗi người có thể sẽ có mức độ hiểu biết khác nhau về chủ đề mà bạn đang nói đến. Vì vậy, hãy truy cập phần trong cuộc phỏng vấn để có thể xác định được những điểm nào mà bạn cần được giải thích rõ ràng để họ có thể hiểu được ý định của bạn.
Khai thác nội dung hấp dẫn
Bạn có thể không chọn được chủ đề mình sẽ trình bày, nhưng bạn luôn có quyền quyết định chủ đề đó sẽ được trình bày như thế nào. Một kỹ năng thuyết trình quan trọng là trình bày nội dung sao cho hấp dẫn và thu hút người nghe. Thông thường các công ty sẽ giao chủ đề để bạn thực hiện phỏng vấn lý thuyết. Tùy vào vị trí bạn ứng tuyển mà mức độ khó dễ cũng khác nhau. Bất kể nội dung chủ đề được giao là gì, hãy luôn biết tìm cách tiếp cận hấp dẫn nhất để mang đến một bài thuyết trình gần với khả năng giả của bạn.
Khi tạo cấu trúc cho bài tập của bạn, hãy đảm bảo rằng bạn bắt đầu với phần giới thiệu và mục lục. Ngoài ra, đừng quên viết đầy đủ 3 phần mở bài, thân bài và kết luận, rõ ràng sự việc. Nếu thông tin cung cấp bị hạn chế, bạn có thể đưa ra các giả định hoặc giả thuyết để cải thiện phần trình bày của mình. Tuy nhiên, đừng quên giải thích nơi bạn dựa trên những giả định đó.
Bên cạnh đó, hãy đưa vào những câu chuyện hoặc ví dụ thực tế để thông tin trở nên sống động và có sức thuyết phục hơn đối với những tin giả. Kỹ năng thuyết trình này đã được các nhà tâm lý học chứng minh là cực kỳ hiệu quả, vì người nghe có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến những câu chuyện hoặc sự kiện thực tế.
Slide thuyết trình thiết kế bắt mắt
Nội dung của bạn, dù tuyệt vời đến đâu, có thể bị giảm giá trị nếu cách trình bày của bạn không trau chuốt. Đây có thể coi là một yếu tố quan trọng trong các bước chuẩn bị cho bài thuyết trình của bạn. Kỹ năng thuyết trình không chỉ quan trọng ở việc nghe bằng tai, nhìn bằng mắt cũng quan trọng không kém.
Khi soạn thảo các slide thuyết trình phỏng vấn của bạn, điều quan trọng nhất đó là slide chỉ để hỗ trợ cũng như bổ sung cho những gì bạn đang nói. Nó không phải là tấm bảng trắng để bạn có thể viết ra tất cả những gì mà bạn cần nói.
Một trong những sai lầm lớn nhất mà hầu hết các ứng viên mắc phải là luôn lo sợ rằng người phỏng vấn sẽ không nhớ hết những gì họ đã được kể. Vì vậy, họ thường viết tất cả các câu và từ vào slide, phòng trường hợp nhà tuyển dụng cần xem lại khi đánh giá.
Tuy nhiên, đây là lúc kỹ năng thuyết trình của bạn cần được phát huy tối đa để đạt được hiệu quả giữa nói và nhìn. Nếu bài phát biểu của bạn thú vị và dễ hiểu, người nghe có thể nhanh chóng ghi lại những điểm chính. Từ đó, các slide của bạn không cần phải bao gồm mọi thứ trong đó nữa. Ngoài ra, để phần nhìn hiệu quả hơn, bạn có thể tham khảo các slide mẫu có sẵn trên Google Slide hoặc Canva để làm nổi bật thêm bài thuyết trình của mình.
>>> Bạn có thể tham khảo: Kỹ năng là gì? Cách rèn luyện kỹ năng trong cuộc sống
Tập duyệt trước nhiều lần
Dù bạn có kỹ năng thuyết trình tốt thì cũng không thể bỏ qua phần pre-workout này. Ngoài ra, việc Ted Talk tập trung vào các diễn giả dẫn dắt cũng là điều thú vị khi nhận ra rằng họ đã trải qua nhiều buổi tổng duyệt trước khi đứng trên sân khấu và trình bày những ý tưởng đã được chuẩn bị sẵn.
Việc luyện tập trước cũng rất quan trọng để bạn có thể kiểm tra thời gian nói của mình. Nếu bạn nói lâu hơn, bạn có thể bị ngắt lời và do đó bỏ sót phần trình bày thông tin quan trọng. Tuy nhiên, việc vượt quá thời gian cho phép cũng có thể khiến người được phỏng vấn cho rằng bạn chưa chuẩn bị kỹ năng và khai thác thông tin chưa tốt. Vì vậy, hãy chắc chắn rằng bạn theo dõi thời gian cho phép.
Đoán trước câu hỏi của người phỏng vấn
Sau buổi diễn tập, hãy thử nghĩ về những câu hỏi mà bạn có thể nhận được sau bài thuyết trình của mình. Điều này không chỉ giúp bạn giải quyết các vấn đề thực tế dễ dàng hơn mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về mọi ngóc ngách trong công việc của mình.
Cũng không cần phải nghe nếu bạn không thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào. Vui lòng truy cập xác nhận và mong được hướng dẫn thêm. Nhà tuyển dụng không thể mong đợi một ứng viên biết tất cả mọi thứ. Và trên hết, tinh thần học hỏi luôn được đánh giá cao khi làm việc.
Kết luận
Một bài thuyết trình hiệu quả không phải là giọng nói truyền cảm hay slide thuyết trình đẹp mắt. Quan trọng là sau khi kết thúc, thông tin bổ ích đó có đọng lại trong tâm trí người nghe hay không.
Kỹ năng thuyết trình sẽ không giúp bạn trở thành một diễn giả giỏi, nhưng nó chắc chắn sẽ giúp ích khi bạn nói, sẽ có người lắng nghe một cách chân thành. Vậy hãy cùng StudentJob trau dồi kỹ năng này, để nó không còn là điểm yếu hay nỗi ám ảnh trong công việc, học tập và cuộc sống của bạn.