Du học Nga: Chi phí & Các bước làm Visa (Cập nhật 2024)

Bài viết sẽ cung cấp cho bạn thông tin hữu ích về những điều bạn cần biết trước khi du học Nga. Hãy cùng nhau trang bị cho mình kiến thức và kỹ năng cần thiết để có thể hòa nhập và thành công trong môi trường học tập mới đầy hứa hẹn này.

Hệ thống giáo dục tại Nga

Hệ thống giáo dục tại Nga được coi là một trong những hệ thống giáo dục uy tín trên thế giới, với nhiều trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu. Nga là một điểm đến đầy hứa hẹn cho những người trẻ tài năng và tham vọng từ các quốc gia khác nhau phát huy tiềm năng và hiện thực hóa giấc mơ.

Theo một cuộc khảo sát, Nga đứng thứ ba sau Úc và Canada trong danh sách các quốc gia có nhiều sinh viên quốc tế nhất. Con số thực tế cho thấy rằng sinh viên quốc tế đến từ hơn 160 quốc gia khác nhau hiện đang theo học tại các trường đại học trên khắp đất nước rộng lớn này.

Giáo dục ở Nga chủ yếu được cung cấp bởi nhà nước và được quản lý bởi Bộ Giáo dục và Khoa học. Chính quyền khu vực sẽ quản lý giáo dục trong phạm vi quyền hạn của khuôn khổ luật pháp liên bang hiện hành. 

Hơn 4,3 nghìn tỷ rúp Nga đã được chính phủ chi cho lĩnh vực giáo dục vào năm 2020, chiếm 4% tổng sản phẩm quốc nội của đất nước. Theo ước tính năm 2018 của Cơ quan Tình báo Trung ương, tỷ lệ biết chữ ở Nga đã đạt đến 99,7% (99,7% nam, 99,6% nữ). Theo thống kê của OECD năm 2018, 53% người trưởng thành ở Nga (25 đến 64 tuổi) đã đạt đến trình độ đại học.

Tính đến tháng 7 năm 2021, gần 1,1 nghìn trường đại học đang hoạt động ở Nga, đây là con số cao thứ tám trên toàn thế giới. Nhìn chung, các trường đại học ở Nga đều cấp bằng cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ. Trong đó, gần 42% sinh viên đại học sẽ nhận được trợ cấp hàng tháng từ nhà nước.

Nga nằm trong danh sách các quốc gia hàng đầu cho sinh viên theo đuổi các chương trình học bậc cao. Nếu bạn đang có kế hoạch theo đuổi các chương trình nghiên cứu bậc cao ở nước ngoài, Nga sẽ là điểm đến lý tưởng dành cho bạn.

Một số trường đại học nổi tiếng tại Nga

Nga có nhiều trường đại học uy tín, với các chương trình đào tạo từ cấp độ đại học đến sau đại học.

Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow

Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow (MSU) là trường đại học lớn nhất và lâu đời nhất ở Nga. Lịch sử bắt đầu khi trường được thành lập vào năm 1755, ngôi trường đã bền bỉ tồn tại từ trước, trong và sau thời kỳ Xô Viết.

Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow (MGU) được xem là một trong những trung tâm giáo dục và nghiên cứu hàng đầu không chỉ tại Nga mà còn trên toàn thế giới. Với quy mô khá lớn, MGU gồm 29 khoa với đa dạng chương trình đào tạo và ngành học, cùng với 15 viện nghiên cứu khoa học đa lĩnh vực. Đây không chỉ là nơi sinh viên tiếp xúc với kiến thức chuyên môn mà còn là một trung tâm nghiên cứu hàng đầu, với hàng trăm phòng thí nghiệm khoa học được trang bị hiện đại, đáp ứng nhu cầu trong quá trình nghiên cứu và phát triển công nghệ. 

MGU sở hữu 4 bảo tàng và thư viện với hàng triệu tài liệu quý giá, cung cấp nguồn tư liệu lớn cho sinh viên cùng các nhà nghiên cứu. Công viên khoa học và vườn thực vật tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên thực hành và nghiên cứu. MGU đã và đang góp phần vào sự phát triển vững mạnh của cộng đồng khoa học và xã hội.

MGU không chỉ nổi tiếng với sự uy tín về chất lượng giáo dục mà còn với đội ngũ giáo sư và nhà khoa học hàng đầu thế giới, nhiều trong số họ đã được trao giải Nobel và huy chương Fields. Đến nay, đã có 11 người từng theo học MGU được vinh danh bằng giải Nobel và 5 người khác đã nhận được huy chương Fields, một di sản vô giá trong lịch sử nền giáo dục và nghiên cứu của trường. Có thể kể đến một số cựu sinh viên nổi bật sau:

Mikhail Sergeyevich Gorbachyov. Mikhail Sergeyevich Gorbachyov, người thường được gọi là Gorbachev, là một chính trị gia người Nga, từng là nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô từ năm 1985 cho đến khi đất nước tan rã vào năm 1991. Mikhail Sergeyevich Gorbachyov từng học tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow. Ông theo học ngành luật từ năm 1950 đến năm 1955 và tốt nghiệp với bằng xuất sắc. Trải qua quá trình học tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow, Gorbachev đã có cơ hội tiếp cận với kiến thức và ý tưởng sâu sắc, mở ra con đường cho sự nghiệp chính trị và đóng góp vào sự phát triển của nước Nga và thế giới.

Sergey Aleksandrovich Yesenin. Yesenin được biết đến là một nhà thơ Nga nổi tiếng với những tác phẩm trữ tình lãng mạn, ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên quê hương, cuộc sống nông thôn và tình yêu đôi lứa. Ông được mệnh danh là "người ca sĩ của làng quê Nga" và là một trong những nhà thơ Nga được yêu thích nhất. Yesenin từng học tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow trong một khoảng thời gian ngắn. Ông nhập học vào khoa Lịch sử và Triết học vào năm 1913, nhưng ông đã bỏ học sau một năm để theo đuổi sự nghiệp thơ ca. Dù thời gian học tập ngắn ngủi, Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow vẫn có ảnh hưởng nhất định đến Yesenin. Ông đã tham gia vào các hoạt động văn học của trường và gặp gỡ nhiều nhà thơ và nhà văn khác.

Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint-Petersburg (SPbSU)

Đại học Quốc gia Saint-Petersburg (SPSU) là một trong những trường đại học có lịch sử lâu đời nhất tại Nga, được thành lập bởi Đại đế Peter I vào năm 1724. Với hơn 300 năm phát triển, SPSU trở thành một trong những trung tâm hàng đầu về giáo dục, khoa học và văn hóa của Nga. Trường sở hữu hệ thống học thuật phong phú với 19 khoa và 12 học viện nghiên cứu khoa học, cung cấp một môi trường học tập đa dạng và phong phú cho sinh viên.

Đại học Quốc gia Saint-Petersburg (SPSU) là một trong những trường đại học đa khoa hàng đầu tại Nga, chỉ sau Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow (MSU). Trong các bảng xếp hạng quốc tế, trường đã đạt được vị trí tương đối cao. Năm 2013/2014, theo QS World University Rankings, trường được xếp hạng 240 trong bảng xếp hạng các trường hàng đầu thế giới. Còn theo Times Higher Education World University Rankings, trường được xếp hạng từ 351 đến 400. Điều này cho thấy SPSU vượt trội so với các trường đại học khác ở Nga, ngoại trừ Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow.

Đại học Quốc gia Saint-Petersburg đã đào tạo nhiều nhân vật quan trọng của Nga, nhiều cựu sinh viên của trường đã trở thành những nhà khoa học, nhà văn, nhà chính trị, và doanh nhân nổi tiếng.

Vladimir Putin. Vladimir Vladimirovich Putin là nhà chính trị gia nổi tiếng, được biết đến rộng rãi với vai trò Tổng thống của nước Nga. Ông đã học và tốt nghiệp ngành Luật tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint Petersburg vào năm 1975. Kinh nghiệm học tập và đào tạo tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Saint Petersburg có thể đã ảnh hưởng đến quan điểm và phong cách lãnh đạo của Putin trong suốt sự nghiệp chính trị của mình.

Dimitry Medvedev. Dmitry Anatolyevich Medvedev có phong cách lãnh đạo gần gũi hơn so với Vladimir Putin, người đã ủy quyền cho ông giữ vị trí Tổng thống từ năm 2008 đến 2012. Trong thời gian này, Medvedev đưa ra một số cải cách kinh tế và xã hội, nhưng ông vẫn giữ quan điểm chính trị tương đối ổn định và trung lập. Cũng giống như Putin, Medvedev từng theo học tại Đại học Quốc gia Saint Petersburg. 

Đại học Kỹ thuật Quốc gia Moskva Bauman

Đại học Kỹ thuật Quốc gia Moskva Bauman (MGTU) là một trong những trường đại học hàng đầu tại Moskva, Nga. Trường đã đào tạo ra một lượng lớn kỹ sư chuyên ngành chủ chốt, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Liên Xô trước đây và nước Nga ngày nay. Trường được đặt theo tên nhà kỹ sư lừng danh của Nga, Nikolay Yegorovich Bauman. Giờ đây, trường đã trở thành trung tâm giáo dục uy tín và đáng tin cậy trong lĩnh vực kỹ thuật.

Hiện nay, Đại học Kỹ thuật Bauman đang đào tạo hơn 20.000 sinh viên và nghiên cứu sinh thuộc hơn 70 chuyên ngành kỹ thuật khác nhau. Trong số này, có khoảng 1.500 sinh viên và nghiên cứu sinh đến từ các quốc gia khác, tạo nên một môi trường học tập đa dạng và mang tính quốc tế.

Năm 1995, cùng với hai trường đại học khác của Nga là Đại học Tổng hợp Moskva và Đại học Tổng hợp Sankt-Peterburg, Đại học Kỹ thuật Quốc gia Moskva Bauman được Tổng thống Nga trao tặng danh hiệu "Di sản văn hóa, khoa học" của Liên bang Nga. Điều này là một minh chứng rõ ràng về độ uy tín và đóng góp lớn của trường trong lĩnh vực giáo dục và khoa học của đất nước.

Đại học Kỹ thuật Quốc gia Moskva Bauman đã đào tạo ra nhiều nhân tài trong lĩnh vực kỹ thuật, khoa học và công nghệ, phải kể đến những cái tên như:

Konstantin Petrovich Feoktistov. Konstantin Petrovich Feoktistov là một nhà du hành vũ trụ người Xô Viết và là một kỹ sư hàng đầu trong lĩnh vực không gian. Ông từng theo học ngành kỹ sư tại Đại học Kỹ thuật Quốc gia Moskva Bauman. Feoktistov cũng là tác giả của nhiều cuốn sách về thám hiểm và kỹ thuật không gian. Hố Feoktistov ở phía sau của Mặt Trăng được đặt theo tên ông để vinh danh đóng góp to lớn của ông cho nhân loại.

Andrei Nikolayevich Tupolev. Andrei Nikolayevich Tupolev là một trong những nhà chế tạo máy bay hàng đầu của Liên Xô. Ông cũng là một viên sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô và có vị trí cao cấp trong quân đội với cấp bậc Thượng tướng Kỹ thuật. Năm 1918, Andrei Nikolayevich Tupolev tốt nghiệp ngành kỹ sư tại Đại học Kỹ thuật Quốc gia Moskva Bauman. Sau khi tốt nghiệp, Tupolev bắt đầu sự nghiệp của mình với niềm đam mê và tinh thần sáng tạo, dẫn dắt ông đến vị trí hàng đầu trong ngành công nghiệp hàng không của Liên Xô và thế giới. 

Điều kiện du học tại Nga

Để du học Nga, có một số yêu cầu và điều kiện cụ thể mà bạn cần chú ý:

Trình độ học vấn

Trình độ học vấn tối thiểu để du học Nga là tốt nghiệp trung học phổ thông và có bằng cấp của bậc học gần nhất. 

Nếu bạn muốn học tại các trường đại học hàng đầu, bạn sẽ cần phải tham gia các kỳ thi đánh giá năng lực như Phystech International Olympiad in Physics and Mathematics hoặc các kỳ thi tương tự.

Khả năng sử dụng ngôn ngữ

Tiếng Nga thường được sử dụng trong các chương trình học tại Nga. Vì vậy, việc thành thạo tiếng Nga sẽ rất hữu ích cho việc học tập và sinh hoạt hàng ngày của du học sinh. Tuy nhiên, nếu bạn không biết tiếng Nga, bạn có thể tham gia vào chương trình học tiếng Nga kéo dài 1 năm tại trường. Cũng có các chương trình được giảng dạy bằng tiếng Anh, nhưng thường chỉ áp dụng cho các chương trình sau đại học hoặc ngắn hạn.

Nhìn chung, tiếng Nga là một ngôn ngữ khó, thậm chí là nỗi ám ảnh của không ít người theo học. Bảng chữ cái của tiếng Nga là Cyrillic, khác biệt hoàn toàn so với bảng chữ cái Latin mà chúng ta thường thấy. Việc học và nhớ các ký hiệu mới này có thể là một thách thức ban đầu. Một số cách phát âm trong tiếng Nga khá khó để phát âm đúng, gây ra những thách thức không nhỏ cho người học.

Chi phí du học tại Nga

Trước khi tìm hiểu mức chi tiêu trung bình của sinh viên quốc tế tại Nga, bạn nên biết tỷ lệ chuyển đổi. Theo tỷ giá hiện nay, 1 Rúp Nga tương đương khoảng 265 Việt Nam đồng. Vì vậy, chi phí học tập của sinh viên Việt Nam sẽ khác so với những sinh viên đến từ các quốc gia khác. 

Học phí tại các trường đại học ở Nga phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khu vực địa lý, danh tiếng của trường và chuyên ngành học. Cụ thể, các khoản học phí có thể dao động từ 122.500 đến 880.000 Rúp mỗi năm, tương đương với khoảng 32,5 đến 233 triệu đồng. 

Các trường đại học Nga thường cung cấp chỗ ở trong ký túc xá cho tất cả sinh viên. Giá thuê rẻ và thường dao động trong khoảng 6.000 Rúp một tháng (khoảng 1,6 triệu Việt Nam đồng). Mức giá này phụ thuộc vào độ thoải mái của phòng và số lượng bạn cùng phòng. Sinh viên cũng có thể chọn thuê chỗ ở riêng. Giá thuê thay đổi tùy theo thành phố và khu vực. Một căn phòng ở Moscow sẽ có giá từ 20.000 Rúp (5,3 triệu Việt Nam đồng), trong khi căn hộ một phòng ngủ có mức giá là 40.000 Rúp (10,5 triệu Việt Nam đồng). Ở Yekaterinburg hoặc Kazan, cùng mức giá 20.000 Rúp, bạn có thể thuê được căn hộ 1-2 phòng ngủ. Một gợi ý dành cho bạn là nên tìm nhà cho thuê thông qua các đại lý bất động sản, trang web Cian hoặc Avito .

Theo báo cáo, trung bình, một du học sinh ở Nga chi tiêu cho thực phẩm và hàng tạp hóa dao động trong khoảng 8.000 đến 20.000 RUB mỗi tháng, tương đương 2 đến 5 triệu Việt Nam đồng. Đây là một số tiền vừa phải, có thể thay đổi tùy theo lối sống và cách tiết kiệm của sinh viên.

Một điểm đáng ghi nhớ là sinh viên thường được giảm giá tại các viện bảo tàng, câu lạc bộ thể thao, quán cà phê và cửa hàng quần áo cũng như các chuyến đi du lịch.

Giấy phép cư trú tạm thời với mục đích học tập

Từ ngày 1 tháng 1 năm 2023, công dân nước ngoài đang theo học toàn thời gian tại một tổ chức giáo dục hoặc khoa học nhà nước tại Nga theo các chương trình thực tập cử nhân, chuyên gia, thạc sĩ, nội trú, trợ lý được nhà nước công nhận hoặc theo chương trình đào tạo nhân viên học thuật và khoa học-sư phạm ở trường theo tiến độ sau đại học (hỗ trợ) trong một tổ chức giáo dục hoặc khoa học của tiểu bang, sẽ phải nộp đơn xin giấy phép cư trú tạm thời với mục đích học tập (gọi là TRPE) theo Điều 6.2 của Luật Liên bang về tình trạng pháp lý của Công dân nước ngoài ở Liên bang Nga.

Hướng dẫn làm Visa du học Nga

Khi quyết định du học tại Nga, việc xin visa là một trong những bước quan trọng và không thể bỏ qua. Visa không chỉ là giấy phép nhập cảnh mà còn là chìa khóa mở ra cơ hội học tập và trải nghiệm tại quốc gia này. Tuy nhiên, quy trình xin visa có thể phức tạp cùng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng. 

Chuẩn bị hồ sơ xin visa du học Nga

Để xin thị thực du học Nga, bạn cần chuẩn bị các giấy tờ sau:

• Hộ chiếu có thời hạn hiệu lực kéo dài ít nhất 6 tháng tính đến ngày kết thúc thời hạn mà thị thực yêu cầu.
• Phiếu khai thông tin điện tử, bản dịch tiếng Nga hoặc tiếng Anh, được in ra và dán ảnh.
• Một ảnh chân dung kích thước 3,5×4,5 cm.
• Bản chính giấy mời nhập cảnh vào Liên bang Nga.
• Giấy xét nghiệm HIV.
• Vé máy bay đi đến quốc gia thứ ba và thị thực của nước đó (chỉ áp dụng cho trường hợp xin thị thực quá cảnh).

Ngoài ra, việc ký kết hợp đồng học tập với các tổ chức du học hoặc các cơ sở đào tạo ở Nga cũng là một bước quan trọng. Thông qua hợp đồng, sinh viên có thể tiến hành các thủ tục học tập và làm visa tại các cơ sở giáo dục, và thường không cần phải rời khỏi nước để gia hạn thị thực.

Nộp visa du học Nga

Sau khi hoàn thiện hồ sơ xin visa du học Nga, bạn cần đến nộp tại Đại sứ quán hoặc Tổng lãnh sự quán Nga tại Việt Nam. Dưới đây là các địa chỉ bạn có thể đến:

• Đại sứ quán Nga tại Hà Nội: 191 Đường La Thành, Láng Thượng, Quận Ba Đình, Hà Nội.
• Tổng lãnh sự quán Nga tại Đà Nẵng: 22 Đường Trần Phú, Thạch Thang, Quận Hải Châu, Đà Nẵng.
• Tổng lãnh sự quán Nga tại TP HCM: 40 Phố Bà Huyện Thanh Quan, Quận 3, TP Hồ Chí Minh.

Môi trường sống ở Nga

Nga là quốc gia rộng lớn nhất thế giới, với diện tích 17.098.242 km vuông. Nước này trải dài qua 11 múi giờ và có nhiều dạng địa hình, từ rừng taiga phủ đầy tuyết trắng ở Siberia đến thảo nguyên rộng lớn ở miền nam châu Âu. 

Khí hậu ở Nga khác nhau tùy theo khu vực. Các phần phía bắc của đất nước có khí hậu cận Bắc Cực, với mùa đông dài lạnh lẽo và mùa hè ngắn mát mẻ. Phía bên kia, phần phía nam của đất nước có khí hậu lục địa với mùa đông ngắn và ấm áp hơn.

Liên bang Nga được xem là một trong những quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trên nhiều khía cạnh ở quốc tế và là một trong ba siêu cường của thế giới (cùng với Mỹ và Trung Quốc). Với diện tích rộng lớn và nguồn tài nguyên dồi dào, Nga đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, từ chính trị đến kinh tế và quân sự. Đất nước này cũng sở hữu một trong những quân đội mạnh mẽ nhất thế giới và là một trong số ít những quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.

Nga có dân số 140 triệu người với sức mua ngày càng tăng, đòi hỏi các thương hiệu nổi tiếng toàn cầu và các nhãn hàng phải gia tăng sức cạnh tranh. Nga chủ yếu là một quốc gia đô thị. Khoảng 15-25% dân số cả nước thuộc tầng lớp trung lưu và 74% người Nga sống ở khu vực thành thị. Ngoài Moscow và St. Petersburg, còn có 15 thành phố khác của Nga với dân số trên một triệu người.

Nga là thiên đường cho những ai có niềm đam mê với rượu Vodka, những chú gấu to lớn hay bộ búp bê Matryoshka xếp chồng lên nhau. Đặc sản Nga bao gồm borscht (món súp cà rốt), pelmeni (món gyoza), blini (bánh mì mỏng), và caviar (trứng cá hồi). 

Cộng đồng người Việt ở Nga rất đông đúc, ước tính khoảng từ 80.000 đến 100.000 người, con số này cao hơn nhiều so với các thống kê chính thức. Điều này tạo ra một môi trường thuận lợi cho những người Việt Nam đang sinh sống và học tập tại Nga, đặc biệt là đối với các du học sinh. Có một cộng đồng vững mạnh và chất lượng giúp họ cảm thấy bớt cô đơn dù đang phải xa nhà. Các hoạt động cộng đồng, sự chia sẻ và kết nối giữa các thành viên sẽ là nguồn động viên và hỗ trợ quan trọng trong quá trình hòa nhập và thích nghi với môi trường mới.

Nga là nơi mang trong mình lịch sử hào hùng, nơi đã sản sinh ra chủ nghĩa Cộng sản và là anh em thân thiết của Việt Nam chúng ta. Những người Nga thường được mô tả là có tình cảm nồng ấm và đôn hậu với bạn bè cùng gia đình. Tính cách đôn hậu và nồng nhiệt của người Nga cũng thể hiện trong việc họ sẵn lòng giúp đỡ người khác trong những lúc khó khăn. Đây cũng là một khía cạnh tốt đẹp bạn nên đón nhận khi gắn bó với đất nước này.

Kết luận

Trước khi du học Nga, việc hiểu rõ về quốc gia này là điều vô cùng quan trọng. Nga không chỉ là một quốc gia có nền giáo dục phát triển mạnh mẽ mà còn là một nền văn hóa đa dạng và phong phú. Điều này đặt ra những yêu cầu cụ thể cho du học sinh, từ việc hiểu văn hóa địa phương đến cách thức học tập và sinh hoạt hàng ngày. Nắm vững những điều cần biết về hệ thống giáo dục, điều kiện du học, cuộc sống và văn hóa Nga sẽ giúp bạn có một trải nghiệm du học thành công và đáng nhớ. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng và mở lòng để khám phá những trải nghiệm mới tại đất nước này!