Cách phòng tránh Lừa đảo tuyển dụng sinh viên cần biết

Lừa đảo tuyển dụng là gì?

Lừa đảo tuyển dụng là một hoạt động lừa đảo nhằm mục đích chiếm đoạt thông tin cá nhân, tiền bạc, sức lao động hoặc là tạo ra những tình huống không mong muốn cho những người đang tìm kiếm việc làm.

Các kẻ lừa đảo thường giả mạo thành các nhà tuyển dụng hoặc công ty uy tín để lừa dối và đánh lừa người khác. Lừa đảo tuyển dụng thường đi kèm với việc tạo ra các thông báo tuyển dụng giả mạo, thường được đăng tải trên các trang web tuyển dụng, mạng xã hội, hoặc thậm chí là gửi qua email.

Tại Việt Nam, hình thức lừa đảo tuyển dụng còn xảy ra ngang nhiên ở những nơi vùng sâu vùng xa nhằm đưa người lao động đến các đất nước khác để xuất khẩu lao động bất hợp pháp. Đây cũng là hình thức lừa đảo được cảnh báo cao nhất ở nước ta.

Những thông báo này thường rất cuốn hút, với các tiêu đề công việc hấp dẫn, mức lương hấp dẫn, khẳng định chắc sẵn sẽ đổi đời khi làm trong một thời gian ngắn, v.v. Nhằm thu hút sự chú ý và đánh vào tâm lý của người tìm việc.

Khi những ứng viên tiềm năng liên hệ, kẻ lừa đảo sẽ yêu cầu thông tin cá nhân như số CMND, thông tin tài khoản ngân hàng, yêu cầu nộp phí để xem xét hồ sơ, hoặc có những vụ lừa đảo khác yêu cầu ứng viên đến địa điểm cố định để thực hiện hành vi xấu.

Hình thức Lừa đảo tuyển dụng phổ biến tại Việt Nam?

Lừa đảo tuyển dụng có thể xảy ra trên nhiều nền tảng khác nhau. Tại Việt Nam, những hành vi lừa đảo tuyển dụng có thể xảy ra ở những nơi sau.

Lừa đảo tuyển dụng thông qua trang web tuyển dụng.

Đây là một hình thức lừa đảo tuyển dụng mà kẻ lừa đảo có thể đăng thông báo tuyển dụng giả trên các trang web tuyển dụng. Kể cả những web tuyển dụng uy tín cũng có thể xuất hiện tình trạng đăng thông tin giả mạo do người dùng chỉ cần trả 1 khoản tiền là có thể đăng tin và xem CV của ứng viên.

Bạn nên cẩn trọng với những dấu hiệu lừa đảo tuyển dụng dễ thấy như là yêu cầu phí ứng tuyển, phí phỏng vấn, hoặc là những yêu cầu đóng tiền cọc để giữ chỗ. Đó đều là những dấu hiệu của tuyển dụng lừa đảo bạn cần phải tránh.

Hãy báo cáo với trang tuyển dụng trong trường hợp bạn bắt gặp những trường hợp tuyển dụng như vậy nhé.

Lừa đảo tuyển dụng thông qua mạng xã hội.

Các mạng xã hội cũng là nơi phổ biến cho các hoạt động lừa đảo tuyển dụng. Đây là một hình thức lừa đảo tuyển dụng mà kẻ lừa đảo tạo các tài khoản giả mạo của các công ty uy tín để tiếp cận và gây thiệt hại cho người khác.

Hãy cẩn trọng với các tài khoản ảo, tài khoản mới tạo lập, và những tài khoản đăng bài tuyển dụng với tần suất lớn. Những dấu hiệu nhận biết hành vi lừa đảo qua tin tuyển dụng còn rất nhiều và ngày càng tinh vi tại Việt Nam, vì vậy bạn hãy chắc chắn rằng chỉ cung cấp thông tin cá nhân cho những tài khoản "chính chủ".

Lừa đảo tuyển dụng thông qua email.

Đây là một hình thức lừa đảo tuyển dụng mà kẻ lừa đảo sẽ gửi email giả mạo từ các địa chỉ email có vẻ giống như của các công ty hoặc tổ chức tuyển dụng. Tuy không hoàn toàn đều là email giả mạo những hãy cẩn thận với những email có dạng như sau:

• [email protected]. Những email có chứa từ khoá tuyển dụng kèm theo một dãy số giống spam.
• [email protected]. Những email có chứa từ khoá tuyển dụng kèm theo tên công ty tuy nhiên lại là email cá nhân.
• [email protected]. Những email có chứa tên và những ký tự có vẻ như là email tuyển dụng của công ty tuy nhiên lại là email cá nhân.

Nói chung, hãy cẩn thận với những email tuyển dụng là email cá nhân.

Thông thường các công ty và doanh nghiệp sẽ có bộ phận Nhân sự riêng thực hiện việc những công việc về nhân sự như tuyển dụng, và để đúng với quy tắc thì những email tuyển dụng sẽ có đuôi email là tên của công ty. Ví dụ như: [email protected]

Nạn nhân của Lừa đảo tuyển dụng bị ảnh hưởng ra sao?

Những người rơi vào bẫy lừa đảo tuyển dụng có thể phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng:

Lừa đảo tuyển dụng chiếm đoạt tài sản.

Nạn nhân có thể bị lừa đảo chiếm đoạt số tiền bằng cách yêu cầu nộp phí phỏng vấn, nộp phí ứng tuyển, hoặc yêu cầu đóng tiền cọc. Ở Việt Nam, hình thức lừa đảo này thường thấy ở những tin tuyển dụng không yêu cầu kinh nghiệm chỉ cần biết đánh máy, viết nội dung, v.v.

Nên nhớ rằng theo quy định của bộ luật lao động tại Việt Nam thì các ứng viên sẽ không phải chịu bất kỳ chi phí nào liên quan đến việc ứng tuyển và phỏng vấn.

Việc đóng tiền cọc cũng là hình thức lừa đảo dễ thấy vì không có doanh nghiệp chính thống nào yêu cầu tiền cọc từ các cộng tác viên, đó là một hành vi lừa đảo mà những bạn sinh viên mới ra trường cần lưu tâm.

Có cái nhìn tiêu cực về công việc.

Những công việc giả mạo có thể khiến người tìm việc rơi vào môi trường làm việc không mong muốn hoặc không phát triển được sự nghiệp như mong đợi.

Ở Việt Nam có rất nhiều doanh nghiệp chứng khoán, forex, và đầu tư ngoại hối lừa đảo đăng tuyển dụng nhân viên rất nhiều. Tuy nhiên, công việc này thường sẽ là mời gọi khách hàng đầu tư và tự ý thay đổi giá của sản phẩm mà khách hàng đang đầu tư nhằm chiếm đoạt tài sản của khách hàng. 

Khi gặp phải những doanh nghiệp lừa đảo như vậy thì có thể các bạn muốn theo ngành đầu tư tài chính hoặc chứng khoán sẽ có cái nhìn xấu về ngành và có thể bỏ lỡ cơ hội được làm công việc yêu thích của bản thân.

Rò rỉ thông tin cá nhân.

Nạn nhân có thể bị những nhà tuyển dụng lừa đảo ép buộc tiết lộ thông tin nhạy cảm như số CMND, hồ sơ thuế, thông tin tài khoản ngân hàng để sử dụng những thông tin đó vào mục đích kinh doanh trái phép hoặc lừa đảo khác.

Hãy tránh việc để các đối tương lừa đảo sử dụng những tấm ảnh chụp CMND, CCCD bản gốc, hay hồ sơ đi kèm với khuôn mặt của bạn. Các đối tượng này có thể sử dụng những bức hình CCCD và CMND đó để đi lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc tạo dựng tin giả với mục đích có lợi cho họ.

Mất thời gian và bị ảnh hưởng bởi cảm xúc tiêu cực.

Việc tìm kiếm việc là một quá trình đầy áp lực và căng thẳng. Khi bị lừa đảo, các nạn nhân không chỉ mất tiền bạc mà còn mất đi thời gian và cảm xúc.

Nếu bạn là một người đã từng đi tìm việc làm thì chắc hẳn bạn cũng đã từng hoặc đang có những nỗi lo về cuộc sống và tiền bạc. Việc gặp phải lừa đảo tuyển dụng giống như một cây búa lớn đánh vào nỗi đau của bạn để khiến nó còn nặng thêm.

Thêm nữa, nạn nhân không chỉ là người bị lừa mà còn là cả gia đình và người thân của người đó. Ở Việt Nam đã có rất nhiều vụ lừa đảo xuất khẩu lao động không cho phép người lao động liên hệ với gia đình khiến cho cả gia đình rơi vào hoàn cảnh tiêu cực. Thậm chí, khi muốn người thân mình trở lại còn phải trả "tiền chuộc" để có thể gặp lại người thân bị lừa đảo.

Những Cách phòng tránh Lừa đảo tuyển dụng.

Để bảo vệ bản thân khỏi lừa đảo tuyển dụng, ngoài những dấu hiệu StudentJob đã nêu ở trên thì bạn có thể thực hiện những Cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng sau:

Kiểm tra nguồn gốc của Công ty.

Cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng đơn giản nhất đó là luôn xác minh thông tin về công ty hoặc người tuyển dụng trước khi gửi bất kỳ thông tin cá nhân nào. Tra cứu thông tin trên trang web chính thức của công ty hoặc gọi điện thoại để xác nhận thông tin.

Ví dụ. Nếu bạn nhận được email từ một công ty tên là PhysCode, bạn nên kiểm tra xem có tồn tại trang web physcode.com hay không, và liên hệ với số điện thoại được cung cấp trên trang web đó để hỏi về thông báo tuyển dụng.

Nếu không có trang web hoặc số điện thoại không liên quan đến công ty thì bạn nên cẩn thận. Ngược lại thì xin chúc mừng bạn đã được một công ty tốt mời ứng tuyển.

Không cung cấp những thông tin nhạy cảm.

Không nên cung cấp thông tin nhạy cảm như số CMND, thông tin tài khoản ngân hàng qua email, đoạn chat hoặc trang web không đáng tin và không rõ nguồn gốc.

Cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng này khác với việc chúng ta nghiên cứu thông tin như cách thức phía trên mà đòi hỏi tính kỷ luật trong bảo mật thông tin bởi chính chúng ta.

Ví dụ. Nếu một người tuyển dụng yêu cầu bạn gửi số CMND để xác minh danh tính của bạn, bạn nên từ chối và yêu cầu họ gặp mặt trực tiếp hoặc qua video call của Facebook hoặc Zalo. Số CMND là một thông tin cá nhân quan trọng và có thể bị lợi dụng để mạo danh hoặc thực hiện hành vi lừa đảo.

Kiểm tra địa chỉ email ứng tuyển.

Chú ý đến chỉ email gửi đến bạn. Thường thì các tài khoản email của các công ty uy tín sẽ sử dụng tên miền riêng của họ, không phải dịch vụ email miễn phí.

Cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng này không chỉ giúp ích cho bạn mà còn có thể giúp ích cho người khác thông qua việc báo cáo email lừa đảo cho Google.

Ví dụ. Nếu bạn nhận được email từ địa chỉ [email protected] thì bạn nên nghi ngờ về tính chính thức của nó. Một công ty uy tín sẽ sử dụng địa chỉ email có tên miền riêng như [email protected].

Tìm hiểu công việc và công ty.

Một trong những cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng hiệu quả nhất đó chính là nắm vững thông tin về vị trí công việc và công ty tuyển dụng. Nếu thông tin trong thông báo tuyển dụng quá mơ hồ hoặc không rõ ràng thì hãy cân nhắc, đây là một trong những dấu hiệu lừa đảo thường thấy.

Ví dụ. Nếu một thông báo tuyển dụng chỉ nói rằng bạn sẽ làm việc online và kiếm được nhiều tiền mà không nói rõ công việc cụ thể là gì, bạn nên hỏi thêm chi tiết về công việc và công ty. Nếu họ không trả lời hoặc trả lời mập mờ, bạn nên từ chối để tránh nguy cơ là nạn nhân của tuyển dụng lừa đảo.

Sử dụng các trang web tuyển dụng uy tín.

Cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng cuối cùng mà chúng tôi khuyên bạn nên thực hiện đó là lựa chọn sử dụng các trang web tuyển dụng có uy tín và được kiểm tra thường xuyên như StudentJob để giảm thiểu rủi ro bị lừa đảo.

Tại StudentJob bạn có thể tìm kiếm thông tin của những doanh nghiệp đăng tải tin tuyển dụng như:

• Tên doanh nghiệp
• Ví trị trụ sở của doanh nghiệp
• Số điện thoại của doanh nghiệp
• Email của doanh nghiệp
• Người đại diện ban Nhân sự của doanh nghiệp.

Ngoài những thông tin trên thì StudentJob cũng cung cấp cả thông tin chi tiết về việc làm nhằm mục đích giảm thiểu rủi ro gặp phải lừa đảo tuyển dụng cho người có nhu cầu tìm việc.

Trong trường hợp những thông tin được đăng tải không đúng với sự thật thì các bạn hoàn toàn có thể "Báo cáo tin tuyển dụng" ngay trang đăng tin để chúng tôi biết và kịp thời xử lý.

Lời kết.

Lừa đảo tuyển dụng là một nguy cơ nghiêm trọng trong môi trường trực tuyến, ảnh hưởng đến hàng ngàn người tìm kiếm việc làm mỗi năm. Để bảo vệ bản thân và ngăn chặn những tình huống không mong muốn, việc cảnh giác với các hình thức lừa đảo tuyển dụng và tuân thủ các cách phòng tránh lừa đảo tuyển dụng là vô cùng quan trọng. Nhớ rằng, mọi cơ hội việc làm sẽ không đòi hỏi bạn trả tiền hay tiết lộ thông tin quá nhạy cảm trước khi bạn được tuyển dụng.